Monika Czajkowska

Małe pęknięcia

Droga Czytelniczko, Drogi Czytelniku,

Nie jestem dramatopisarką, a ten tekst nie jest dramatem. To tylko krótka próbka. (Tym zdaniem usprawiedliwiam się na wypadek, gdyby tekst się Tobie nie spodobał. (Z kolei pisząc to zdanie zdradzam Ci reguły gry, bo tak – to jest gra z Tobą i Twoja percepcją.))

W tekście ukryta jestem JA pod jakże trudnym do rozszyfrowania imieniem MONIKA. Wszystko co mówi Monika jest prawdą o mnie – artystce, kobiecie, człowieku. Tym samym wystawiam się na Twoją ocenę, choć nie ukrywam, że liczę na życzliwość (czy wszyscy na nią nie zasługujemy?). Żeby gra była bardziej wyrównana – zachęcam Cię do dopisania Twoich kwestii. Najlepiej pod swoim imieniem, ale może też być pod pseudonimem. Odnośnik do edytowalnej wersji tekstu znajdziesz na końcu dramatu.

Dobrej lektury! Zachęcam do dialogu!

Monika

Osoby:

OLA

KAROLINA

KASIA

KASANDRA

MONIKA, CZYLI JA

OLA

Jeszcze nic nie wiadomo

KAROLINA

To dopiero prolog opowieści

KASIA

Wszystko trzeba wypracować

KASANDRA

Dopiero się odkrywam

MONIKA

Zrobiło się poważnie. Nie wiem co mam powiedzieć. Co mam powiedzieć ja jako ja, ja odrzucająca publiczny obraz siebie.

KASANDRA

Bycie kobietą jest tajemnicą

Być kobietą dzisiaj to kreować siebie

Na każdym obrazie mam nieskazitelną cerę i promienny uśmiech

Nikt nie myśli o tym, że w nocy płaczę

KASIA

Nie tłumię instynktów

Śpiewam przy ognisku, gram na skrzypcach

Tańczę boso na łące

Mówią, że ekstrawagancja jest modna

To nie ekstrawagancja, to ja – odpowiadam

Nikt nie słucha

KAROLINA

Mam idealne życie,

Życie, które zawsze chciałam mieć.

Nikt nie mówił, że idealne życie jest takie męczące.

MONIKA

Inaczej wyobrażałam sobie i życie, i twórczość. I bardzo ciężko odrzucić mi moje wyobrażenia.

OLA

Kobieta to nie ozdoba mężczyzny

Kobieta to ozdoba świata

Maluję usta czerwoną szminką, wkładam szpilki i jestem

Dzisiejsza kobieta ma być silna?

Moja mama stając się silną straciła swoją kobiecość

Mama nie wiedziała, że siła jest w subtelności

KAROLINA

Mam zadaniowe życie.

Samopoczucie nie ma znaczenia.

MONIKA

Im gorzej się czuję, tym lepiej wyglądam. Żeby nie było widać smutku – nakładam maseczkę na twarz. Żeby nie czuć uczuć – idę na jogę poczuć ciało.

KASIA

Być silną kobietą nie znaczy stać się kopią mężczyzny

Być kobietą, to podważać mnóstwo definicji kobiecości i uświadomić sobie, że żadna nie określa mnie w całości

KAROLINA

KASANDRA

Są ludzie olśnieni, ale zawsze tacy sami

Ja – niby przeciętna

Ale

raz jestem taka

KASIA

Kobieta współczesna musi wyjść na barykady

I ubrać czarny strój

Jak mówi grzecznie zza swojego biurka nikt jej nie słucha 

Nie o tym marzyły sufrażystki

KAROLINA

Kiedy matka mówi Ci: ”Ty jesteś moim największym problemem”, 

To najpierw płaczesz, 

Ale potem musisz żyć dalej. 

I żyjesz udowadniając sobie swoją wartość. 

Tylko nadal nikt ciebie nie kocha.

MONIKA

Usłyszałam kiedyś zdanie, o którym wspomina Karolina. Nie chcę go powtarzać.

KASANDRA

Było ciemno

Zamknęłam oczy

Mówię sobie nic się nie stało

KAROLINA

Kilka doświadczeń tak mnie ukształtowało.

OLA

Kocham moją matkę, ale nie chcę być taka jak ona.

Podziwiam  moją matkę, bo wiem, że w życiu nie poradziłabym sobie w takiej sytuacji jak ona – sama z dzieckiem.

Ja potrzebuję mężczyzny.

Nie, ja chcę, chcę potrzebować mężczyzny. 

KAROLINA

Czasem słyszę w głowie ten ciągle powielany plan na moje szczęśliwe życie: Rzuć korpo i wyjedź na wieś!

Boże, co ja bym robiła na wsi!

OLA

W życiu wielu mężczyzn mnie rozczarowało.

Kobiet także.

Ale do nikogo nie żywię urazy.

KASANDRA

Im większy negliż emocjonalny, tym wnętrze jest bardziej puste.

OLA 

Och! Jakie to piękne …

Znaleźć miłość i nie spełnić jej

MONIKA

Wiele robię, wiele chcę, o wielu rzeczach marzę, a jednak wydaje mi się, że inni robią więcej, chcą bardziej, marzą pełniej. Boję się przegapić szanse i możliwości, jakie się nadarzają. I ten lęk czasami tak mnie paraliżuje, że zwalniam, ale nigdy nie mam odwagi się zatrzymać. Boję się, że nie wykorzystam życia w pełni.

CIAŁO

OLA

Jedną pierś mam wyżej od tej drugiej. Podobno żadna z nas nie ma dwóch identycznych. To tak jak z twarzą – ona bywa tylko w miarę symetryczna, nigdy jej dwie strony nie są takie same. To tylko pozór harmonii i doskonałości.

KASIA

Nie mam problemu z hormonami – moje ciało stosunkowo szybko poradziło sobie z zabiegiem.

KASANDRA

Zawsze kiedy przechodzę koło budowy

Staję się na chwile głucha

A potem mówię, że ignorancja to zmora naszych czasów

Nie jestem hipokrytką

Zaczęłam cenić spokój

MONIKA

Zaczyna się od ucisku po lewej stronie głowy.

KASIA

Wiele osób wie, jak powinno wyglądać moje życie. Kiedy okazuje się, że możesz być matką nikt nie pyta cię czy jesteś na to gotowa. Tak, jakby nie miało to zupełnie znaczenia. Ważne, że twoje ciało okazało się przygotowane.

OLA

Łatwiej mnie kochać w ubraniu niż bez.

MONIKA

Potem ucisk przechodzi w pulsowanie. Lewa strona czoła, skroń i oko zaczynają żyć własnym życiem.

OLA

Lubię iść ulicą i słyszeć komentarze na swój temat. Lubię jak na mnie gwiżdżą. Czuję się wtedy atrakcyjna.

Od  kilku miesięcy trwa renowacja kamienicy w której mieszkam i pracujący przy niej mężczyźni zawsze na mnie gwiżdżą, a kiedyś nie zagwizdali. Następnego dnia poszłam do kosmetyczki. Znowu gwiżdżą.

MONIKA

A potem jest już tylko ból, który rozsadza głowę.

KAROLINA

Bawią mnie ci mężczyźni, którzy na mnie gwiżdżą.

Niech sobie gwiżdżą, skoro ma im to poprawić humor.

KASIA

Dlaczego próbuje się mnie przekonać, że to usunięcie ciąży jest tylko moją sprawą? Gdzie jest odpowiedzialność ojca? Nie zrobiłam dziecka sama.

MONIKA

Na badaniach nic nie wychodzi. Tomograf nie widzi mojego bólu.

KAROLINA

Czytam Kanta, odkładam książkę, spoglądam w lustro i widzę, że  mam już 11 zmarszczek.

Wychodzę z filharmonii, spoglądam w dół i widzę, że  brzuch przestał być perfekcyjnie płaski.

Myjąc zęby zastanawiam się, czy prawda to zgodność myśli z rzeczywistością

i w lustrze spostrzegam prawdę,

i spostrzegam, że pojawił się pierwszy siwy włos.

KASANDRA

Mój ojciec powiedział kiedyś, że kobieta sama jest sobie winna, bo przecież wie na co się pisała, kiedy piła z kimś alkohol albo założyła krótką sukienkę. Mój brat odpowiedział, że w takim razie moralność kobiety zależy od czasu i kontekstu – kiedy rano zakłada krótką spódniczkę, to aż „ładnie popatrzeć”, kiedy robi to wieczorem, to aż „sama się prosi”. Ojciec nie odpowiedział nic.

KASIA

Czasem ktoś zagwiżdże za mną na ulicy. Nie lubię tego, bo wydaje mi się, że w ten sposób rości sobie prawo do mnie. Jakby wołał: „do nogi”.

KASANDRA

Na ile moje ciało jest moje, kiedy funkcjonuje w przestrzeni publicznej? Niosę znaczenie, mimo że wcale tego nie chcę. Kiedy założę za luźne ubranie i nie umyję włosów, to o siebie nie dbam. Kiedy pomaluję usta, paznokcie i odsłonię nogi, to się nie szanuję. Chyba najlepiej być tak „akurat”.

OLA

Biorę balsam i wklepuję go w skórę. To najlepszy sposób na oswojenie powierzchni ciała, żeby się nie dziwić za każdym razem, kiedy patrzę w lustro i zastanawiam się: czy to ja?

KAROLINA

Dziecko jest wspólne.

Ciąża nigdy nie jest wspólna.

KASANDRA

#piękneżycie

Rzeczywistość: są dni kiedy boję się wyjść z domu.

MY

KAROLINA

Pracuję całe dnie

Kupiłam sobie nowy komputer

Mój kolega na tym samym stanowisku też pracuje całe dnie

Kupił sobie nowy samochód

KASIA

Niczego nie musimy

Mówienie „nigdy” jest bez sensu

Ja nie chce programować siebie

OLA

Jestem sobą wobec siebie

Jestem inną sobą wobec innych

Lubię swoją maskę z makijażu i kostium z dobrze skrojonych ubrań

KAROLINA

Żyjemy w wieku wolności, ale straciliśmy poczucie bezpieczeństwa.

Kiedyś kobiety płakały, bo rodziły dzieci.

Dziś płaczą, bo nie muszą tego robić.

Antykoncepcja okazała się przewrotem kopernikańskim.

Wybór jest jasny: albo rezygnuje z pracy albo rezygnuje z bycia rodzicem

KASANDRA

Zaczęłam wychodzić na miasto w krótkiej spódniczce 

Bez poczucia winy

Ale zawsze mam przy sobie gaz pieprzowy

I unikam wysokich, młodych mężczyzn o brązowych oczach.

KASIA

Czasami zadaję sobie pytanie: czy ludzie naprawdę są tacy nieszczęśliwi? Czy tylko udają nieszczęśliwych? Ja z premedytacją, z pełną świadomością mówię: jestem szczęśliwa. 

OLA

Lubię, kiedy mężczyzna przepuszcza mnie w drzwiach czy pomaga mi znieść rower po schodach. To świadczy o dobrym wychowaniu. Nie rozumiem kobiet, które się na to oburzają. Przecież to tylko miły gest, nie czyni mnie bezbronnej, nie stawia w gorszej pozycji. 

KASIA

Mam taką fantazję, że jestem chora i leżę w łóżku całe dnie. No i wtedy ktoś musi się mną zajmować. Na chwilę przestaję być odpowiedzialna.

KAROLINA

Kiedy facet ma dużo kobiet jest męski. Kiedy kobieta ma wielu partnerów jest łatwa. Dlaczego? Czy ktoś to potrafi racjonalnie wytłumaczyć?

KASIA

Odpowiedzenie hipotetycznie na pytanie, czy usunęłabyś ciążę, jest nie fair. Na to nie można odpowiedzieć hipotetycznie tak, ani hipotetycznie nie. Odpowiedź zależy od okoliczności.

KASANDRA 

Dziś wiem, że to był gwałt. Dziś mówię o tym bez wstydu.

KASIA

Ja mówię, że prawem kobiet jest budowanie swojego światopoglądu tak jak się chce.

KAROLINA

Ja mówię, że prawem kobiet jest bycie na stanowisku kierowniczym

KASANDRA

Ja mówię, że prawem kobiet jest wyjście na ulice w kusej sukience i nie słyszenie za plecami seksistowskich komentarzy.

OLA

Ja mówię, że prawem kobiet jest to, że mogą chcieć podobać się sobie i światu.

MONIKA

Ja mówię, że prawem kobiet poza siłą powinna być także słabość.

NASZE NADZIEJE

KASANDRA

Nie, właściwie, to nie było ciemno. 

Było bardzo jasno, chociaż ja zapamiętałam ciemność.

KAROLINA

Przed kolejnym awansem szef nie zapytał mnie o to kiedy będę chciała mieć dziecko. 

Zdziwiłam się.

OLA

Bałam się zrezygnować z siebie, ale może tego pragnę. 

KASIA

Lubię się śmiać, lubię uśmiechać, lubię kochać. Lubię patrzeć na tych, którzy się śmieją, uśmiechają i kochają.

MONIKA

Może ten tekst z kimś zarezonuje. Może to będzie jedna osoba. Może tej jednej osobie on coś da.

KAROLINA

Podobno to droga jest najtrudniejsza. A co wówczas kiedy zgubimy cel? 

Szukamy nowego!